W rocznicę narodzin niezależnego ruchu chłopskiego, Instytut Pamięci Narodowej przygotował plenerową wystawę „TU rodziła się Solidarność Rolników”. Wystawę można zobaczyć w 18 miastach w Polsce w tym m.in. w Białobrzegach.

Wystawa składa się z modułów ukazujących historię rolniczej „Solidarności” w Polsce oraz modułu regionalnego, opowiadających na trzech planszach rozwój rolniczej Solidarności. W otwarciu wystawy wzięli udział rolnicy uczestniczący w ruchu rolniczej Solidarności oraz Bogusław Bek (IPN) i Sławomir Bielecki (Sekretarz Miasta i Gminy w Białobrzegach).

 Chłopski opór przeciwko komunistycznym rządom, wyrażający się poparciem dla Polskiego Stronnictwa Ludowego w latach 1945-1947 i sprzeciwem wobec kolektywizacji (PRL była jedynym państwem w sowieckim bloku, w którym nie udało się jej przeprowadzić) stanowił istotny element tradycji polskiej wsi. Wspieranie przez rządy PZPR niewydolnej własności państwowej i „spółdzielczej”, liczne absurdy gospodarcze i administracyjne uderzały w interesy rolników, w rękach których było 80 proc. ziemi. Niezadowolenie powiększył jeszcze kryzys gospodarczy drugiej połowy lat 70. XX wieku.

W takiej atmosferze rodziły się inicjatywy opozycyjne na wsi. Powstał m.in. Tymczasowy Komitet Niezależnego Związku Zawodowego Rolników.

W 1978 roku w podziemiach kościoła w Zbroszy Dużej powstał Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Grójeckiej, którego pierwszymi sygnatariuszami było 22 rolników. Była to najprężniej działająca organizacja, której liderem był ks. Czesław Sadłowski. Organizacja objęła również niezależny ruch wydawniczy.

Wystawę w Białobrzegach można bezpłatnie oglądać na Placu Zygmunta Starego (przed Ratuszem) od 21 kwietnia do 9 maja. Prosimy o przestrzeganie przepisów pandemicznych – zachowanie odpowiedniego dystansu społecznego i przebywanie w maseczkach zakrywających usta i nos.

Artykuł Instytutu Pamięci Narodowej